درس گفتارهای علوم سیاسی، روابط بین الملل و اقتصاد سیاسی

2023-03-30 09:41:22 مرحوم آخوند خراسانی رحمت‌الله‌علیه در باب حکومت‌ غیرمعصوم و آفات حکومت دینی که معصوم در رأس آن نباشد خطاب به میرزای نائینی می‌گوید:

«خصیصه شرعی نبودن برای هر حکومتی که غیر معصوم در رأس آن باشد مثل سیاهی و سرخی و زردیِ رنگ است برای فرد سیاه پوست و سرخ پوست و زرد پوست چرا که مثلا سیاهی از پوست فرد سیاه‌پوست زایل شدنی نیست.
خصیصه شرعی نبودن نیز از حکومت غیر معصوم زایل شدنی نیست.
آنچه از ما بر‌می‌آید فقط در این حد است که سعی کنیم دایرهٔ ستم توسعه پیدا نکند و محدودتر و تنگ‌تر شود.
هدفی که ما (علما) به همه اعلام میکنیم تحدید ظلم و محدود کردن تصرفات ظالمانه حکومتی است که خصیصه برحق نبودن از آن قابل انفکاک نیست،همین و بس.
اما این‌که به مردم وعده بربایی حکومت حقه و شرعی بدهیم و برای این هدف خودمان حکومت را به دست گیریم،دو خطای بَیِّن است که یکی از دیگری خطرناک‌تر است.
وعده برپایی حکومت شرعی و حقه به مردم دادن به معنای این است که یک شعار غیر عملی به دهان مردم بگذاریم و یک خواسته غیر واقع بینانه را به آنها القا کنیم که تحقق آن ممکن نیست و چنین شعاری می‌تواند در مرحله اول برای مردم خوشایند و یک چندی سرشان به آن گرم شود،اما بالاخره که بی‌عدالتی های موجود در حکومت ما،یکایک چهره خود را نشان داده و معلوم شد که وعده برپایی حکومت شرعی و حقه به وسیله ما بی‌پایه بوده آن‌گاه وعده برپایی چنین حکومتی به وسیله امام معصوم علیه السلام هم مورد تردید قرار می‌گیرد.
اینجاست که در بقیهٔ مقدسات هم به شک و شبهه می‌افتند و سیل ناسزا و ناروا به سوی ما و آیین و معتقدات ما سرازیر میشود.
ما (علما) باید همیشه برای کاستن از تباهی‌ها در حال مبارزه باشیم و نباید در جایی بنشینیم که مسئول مظالم و تباهی ها قلمداد شویم.»


دیدگاه‌های آخوند خراسانی و شاگردانش
اکبرثبوت


https://t.me/ecopolitist Buka / Bagaimana

2023-03-30 09:31:38 قاطع‌ترین دلیل برای محدودساختن دخالت دولت، شر بزرگی است که از افزودن غیرضروری به قدرت آن حاصل میشود. با هر کار جدیدی که به فهرست کارهای دولت اضافه شود، دامنهٔ نفوذ و تاثیر دولت بر هراس‌ها و امیدهای مردم گسترش بیشتری پیدا میکند و بخش هر چه بزرگتری از مردمانِ هدفمند و جاه‌طلب تبدیل به وابستگان دولت میشوند یا وابستگان حزبی که قدرت را در اختیار دارد. تصور کنید همه جاده‌ها، ریل‌های راه‌آهن، بانکها، دفترهای بیمه، شرکتهای سهامی، دانشگاه‌ها، خیریه‌ها، همه و همه شعباتی از دولت باشند. و تصور کنید علاوه بر این، تمام شوراهای محلی شهر و روستا و پیمانکاران بخش‌هایی از حکومت باشند. تصور کنید که کارمندان همهٔ این موسسات مختلف، منصوب و حقوق‌بگیر دولت باشند و برای هرگونه ارتقایی در زندگی خود چشم‌شان به دولت باشد. در این صورت هر قدر آزادی مطبوعات هم در چنین کشوری برقرار و قانونگذار هم منتخب اکثریت باشد، باز نمی‌توان جز به نام، این کشور را آزاد خواند.

رساله درباره‌ی آزادی
جان استوارت میل


https://t.me/ecopolitist Buka / Bagaimana

2023-03-10 20:54:30 اگر هیچ نیازی ارضا نشود و نیازهای فیزیولوژیک بر انسان فشار وارد آورند، سایر نیازها موجودیت خود را از دست می‌دهند یا اینکه کنار گذاشته می‌شوند. در آن صورت، معقول است که در مورد این «موجود زنده» تنها بگوییم که او گرسنه است، زیرا گرسنگی به صورت کامل بر وی غالب آمده است. همهٔ استعدادها و توانایی‌های چنین موجودی در خدمت حرکاتی در می‌آیند که بتواند این نیاز (گرسنگی) را ارضا نماید، و این توانایی‌ها و استعدادها به گونه‌ای تنظیم می‌شوند که با تمام نیرو بتوانند هدف یاد شده را تأمین نمایند و موجود مزبور را از گرسنگی برهانند. تمام توانایی‌ها و استعداد انسان، تمام توانی را که او برای جلب توجه دیگران دارد، توان اثرگذاری، هوش و ذکاوت، حافظه و عادت و... همگی به صورت ابزار و وسایلی در می‌آیند که بتوانند رفع گرسنگی کنند.

توانایی‌هایی که برای تأمین چنین هدفی کارساز نباشند، کنار گذارده یا بی‌اثر می‌گردند. میل به شاعری و شعر گفتن، تمایل به خرید یک خودرو، علاقه به خواندن تاریخ کشور آمریکا، ابراز تمایل به یک جفت کفش نو، همگی، تحت‌الشعاع قرار می‌گیرند و از نظر اهمیت در درجهٔ دوم قرار خواهند گرفت.
کسی که به شدت گرسنه است و از این بابت حالتی خطرناک پیدا کرده است، هیچ میل یا علاقه‌ای جز به غذا نخواهد داشت. او خواب غذا را می‌بیند، خاطرهٔ غذا در ذهن او زنده می‌شود، دربارهٔ غذا می‌اندیشد، به هیچ چیزی جز غذا فکر نمی‌کند و هیچ چیز جز غذا نمی‌خواهد و سرانجام اینکه هیچ چیز جز غذا احساس وی را بر نمی‌انگیزد.

برای کسی که مدت‌ها گرسنه مانده و از گرسنگی ناتوان شده است، مدینهٔ فاضله همان مکانی است که در آن مقدار زیادی غذا وجود داشته باشد و او تنها در این‌باره می‌اندیشد. اگر تضمین شود که در بقیهٔ زندگی غذا به او خواهد رسید، او احساس سعادت کامل می‌کند و هیچ‌گاه تمنای دیگری نخواهد داشت و به چیزی جز آن نمی‌اندیشد. زندگی در قالب خوردن معنی پیدا می‌کند، هر چیز دیگری بی‌اهمیت می‌شود. در چنین حالتی از نظر او آزادی، عشق، احساس اجتماعی، احترام و فلسفه، همگی بی‌ارزش می‌شوند، زیرا آنها نمی‌توانند معدهٔ گرسنه را پر کنند.


تئوری های انگیزه های انسانی
آبراهام مازلو


https://t.me/ecopolitist Buka / Bagaimana

2023-03-10 20:29:51 هرمنوتیک دانشی است که از یک سو به معرفت شناسی فهم، و از سوی دیگر به هستی شناسی آن برمی‌گردد. مباحث اساسی این دانش، که در قرن هفدهم و دوران پس از قرون وسطای فری با دغدغه‌های دینی پا به عرصه وجود گذاشت، پیشینه ای طولانی در میان اندیشمندان اسلامی دارد. مباحث هرمنوتیکی در آثار متفکران مسلمان، البته نه در ذیل اصطلاح علمی هرمنوتیک، بلکه در ادبیات مربوط به چندین رشتهٔ علمی همچون معرفت شناسی، اصول فقه، اصول و تفسیر قرآن، و قواعد فهم حدیث کانون توجه قرار گرفته است.

با توجه به تطورات بنیادینی که در میان مکاتب هرمنوتیکی رخ داده است، به سختی می‌توان تعریف مشخصی از آن به دست داد؛ ولی با اندکی تسامح می‌توان موضوع دانش هرمنوتیک را «فهم انسان» در نسبت با امور گوناگونی همچون سخنان، مکتوبات و رفتارهای دیگران، و حتی همه اشیای خارج دانست. این شیوه، از سویی به تحلیل اصل فهم و فرایند تحقق آن، و از سوی دیگر به تبیین شیوه های تحقق فهم صحیح می‌پردازد. از این رو، در این دانش، هم هستی شناسی و هم معرفت شناسی فهم مد نظر است.

#هرمنوتیک
#مقدمه ای بر هنر فهم
#معرفت شناسی و هستی شناسی


https://t.me/ecopolitist Buka / Bagaimana

2023-01-31 18:12:55 جنبش‌های توتالیتر، سازمان های توده ای متشکل از افراد ذرّه ذرّه شده و جدا از هم می‌باشند. در مقایسه با جنبشها و احزاب دیگر، ویژگی آشکار جنبشهای توتالیتر اینست که از فرد فرد اعضایشان وفاداری تام، نامحدود، بی چون و چرا و دگرگونی ناپذیر می‌خواهند. این درخواست از سوی رهبران جنبش‌های توتالیتر حتی پیش از به قدرت رسیدن آنها بعمل می آید. درخواست یادشده معمولاً پیش از آنکه کل سازمان کشور تحت فرمانروایی عملی آنها درآید مطرح می شود و از این داعیه‌ی ایدئولوژیک آنها مایه می‌گیرد که سازمان هایشان در زمان مقتضی سراسر نژاد بشری را در بر خواهد گرفت. در آنجا که فرمانروایی توتالیتر با یک جنبش توتالیتر فراهم نشده است (بمانند آلمان)، جنبش توتالیتر باید پس از تثبیت فرمانروایی توتالیتر سازمان داده شود و شرایط رشد آن باید بگونه ای ساختگی آفریده شود تا وفاداری تام - مبنای روانشناختی چیرگی تام- امکان پذیر گردد. چنین وفاداری را تنها می‌توان از انسان کاملاً انزوا یافته چشمداشت، انسانی که هر گونه پیوند اجتماعیش با خانواده، دوستان و آشنایان بریده شده است و تنها از طریق تعلق به يک جنبش و عضویت در حزب احساس می کند که در این جهان جایی دارد.


توتالیتاریسم
هانا آرنت

https://t.me/ecopolitist Buka / Bagaimana

2023-01-30 19:10:37 درس گفتارهای علوم سیاسی، روابط بین الملل و اقتصاد سیاسی:
هر چند که همه گروه‌های سیاسی به تعدادِ متناسبِ هواخواهانشان وابسته اند، اما جنبش‌های توتالیتر به دلیل نیاز به سازماندهی توده ها چنان به نیروی کثرت عددی اعضایشان متکی هستند که حتی تحت شرایط دلخواه نیز اینگونه رژیم‌ها نمی‌توانند در کشورهای نسبتاً کم جمعیت پا بگیرند. حقیقت این است که کشورهای مختلفی که بستر لازم برای تبديل جنبش‌های توتالیتر به یک دولت توتالیتر در آنها کاملا فراهم بود، منابع انسانی کافی برای برقراری چیرگی تام را در اختیار نداشتند و نمی‌توانستند تلفات جمعیتی عظیمی را که رژیم‌های توتالیتر رقم می‌زنند را تحمل کنند. بدون امیدواری زیاد به فتح مناطق پرجمعیت‌تر، بیدادگران در این کشورهای کوچک ناچار به پذیرش یکنوع میانه روی بسبک قدیم - یعنی ایجاد دیکتاتوری های حزبی یا طبقاتی - بودند، تا مبادا آن مقدار جمعیت لازم برای حکومت کردن را از دست دهند؛ پس از آن که موجی ضد دمکراتیک و هواخواه دیکتاتوری از جنبش‌های نیمه توتالیتر تا تمام توتالیتر اروپای پس از جنگ جهانی اول را درنوردید، و جنبش‌های فاشیستی از ایتالیا تا تقریباً همه کشورهای اروپای مرکزی و خاوری گسترش یافتند؛ همه آنها ، حتی خود موسولینی نیز که از اصطلاح «دولتِ توتالیتر» بسیار خوشش می آمد، نکوشیدند تا یک رژیم توتالیتر را برقرار سازند و به دیکتاتوری و فرمانروایی تک حزبی بسنده کردند.
و دقیقاً به همین دلیل بود که نازیسم تا پیش از رخداد جنگ جهانی دوم و گسترش آن به سرتاسر اروپا، در بی‌رحمی و سرسختی از همتای روسی خود بسیار پس افتاده بود؛ «آلمان برای توسعه این تازه ترین نوع حکومت باندازه کافی جمعیت نداشت و تنها در صورتی که در جنگ برنده میشد، می‌توانست یک فرمانروایی توتالیتر کاملا توسعه یافته را بخود ببیند که در آن صورت، قربانيان چنین حکومتی نمی‌بایست تنها «نژادهای پست تر» بوده باشند، بلکه خود آلمانیها نیز می‌بایست نتایج تلخ طرح های هیتلر را میچشیدند».

توتالیتاریسم
هانا آرنت

https://t.me/ecopolitist Buka / Bagaimana

2023-01-30 16:52:26 اگر روا باشد تمدن اسلامی را به نام یکی از فرآورده هایش بنامیم، باید بگوییم تمدن اسلامی «تمدن فقه» است؛ درست به همان معنایی که می‌توان به تمدن یونانی «تمدن فلسفه» گفت و تمدن اروپایی معاصر را «تمدن علم و تکنولوژی» خواند. به واقع، هنگامی که به فرآورده‌های فکری تمدن اسلامی - چه از جهت کمیت و چه از حیث کیفیت - می‌نگریم، می‌بینیم که فقه بی هیچ رقیب و منازعی در مقام نخست نشسته است. مطولات و مختصرات و شروح و شروحِ شروح و نوشته هایی که درباره فقه نگاشته شده، شماره نمی‌پذیرند و آنچه از این همه کتاب گوناگون استنساخ شده، بررسیدنی و برشمردنی نیست. حتی می‌توان باور یافت تا چند عهد پیش، از خلیج فارس گرفته تا اقیانوس اطلس و بل در ژرفای آسیا و آفریقا، خانهٔ هیچ مسلمانی از کتاب درباره‌ی فقه تهی نبوده است. به دیگر سخن، هیچ مسلمانی یافت نمی شده که خواندن به عربی بداند و ارتباط مستقیم با کتاب‌های فقهی نداشته باشد. از این لحاظ، در جامعهٔ عربی - اسلامی، فقه «عادلانه ترین چیزی است که میان مردمان تقسیم شده بود». بر همین روی، باید تأثیر نیرومندی بر آن بازنهاده شده باشد؛ نه تنها بر رفتار عملی فرد و اجتماع - که اساساً هدف آن است - که هم چنین بر «سلوک» عقلی، یعنی بر شیوهٔ اندیشیدن و آفرینش فکری.


از ورای حجاب/جُستارهایی دربارهٔ روحانیت، شریعت و دولت
مهدی خلجی

https://t.me/ecopolitist Buka / Bagaimana

2023-01-29 18:05:30 اجتماع سیاسی در یک جامعه به نیروی سازمان ها و شیوه‌های عمل سیاسی جامعه بستگی دارد. این نیرو نیز به نوبه خود دامنه پشتیبانی مردم از سازمان ها و شیوه های عمل سیاسی و سطح نهادمندی آنها وابسته است. منظور از دامنه یاد شده اينست که سازمانها و شیوه‌های عمل سیاسی در جامعه یا چه وسعتی فعالیت دارند. اگر تنها یک گروه کوچکِ متشکل از طبقه بالا به سازمان های سیاسی تعلق داشته باشند و این گروه با شیوه‌ عمل های محدودی اعمال سیاست کند، دامنه فعالیت این سازمان محدود است. اما اگر برعکس، بخش بزرگی از جمعیت جامعه از نظر سیاسی سازمان داده شوند و از شیوه عمل های سیاسی پیروی کنند، دامنه سیاست گسترده است. نهادها الگوهای رفتاری پایدار، ارزشمند و تکرار شونده اند. سازمانها و شیوهٔ عمل ها از نظر نهادمندی می‌توانند متفاوت باشند. نهادمند شدن فراگردی است که سازمان ها و شیوه‌های عمل با آن ارزش و ثبات می يابند. سطح نهادمندی هر نظام سیاسی را می‌توان با تطبیق پذیری، پیچیدگی، استقلال و انسجام نهادها و شیوه‌های آن نظام تعیین کرد. همچنین سطح نهادمندی هر سازمان یا شیوه عمل ویژه ای را میتوان با تطبیق پذیری، پیچیدگی، استقلال و انسجام آنها اندازه گیری کرد. اگر بتوان این معیارها را تشخیص داد و اندازه گیری کرد، نظام‌های سیاسی را نیز می‌توان بر حسب سطح نهادمندی شان با يکديگر مقایسه کرد. همچنين از این طریق می‌شود افزایش و کاهش نهادمندی سازمانها و شیوه عمل های سیاسی را در چارچوب یک نظام سیاسی اندازه گیری کرد.


سامان سیاسی در جوامع دستخوش دگرگونی
ساموئل هانتینگتون

https://t.me/ecopolitist Buka / Bagaimana

2023-01-29 17:45:03 دموکراسی پارلمانی و دموکراسی ریاستی

نظام‌های پارلمانی و ریاستی دو شکل عمدهٔ حکومت دموکراتیک هستند. در نظام‌های ریاستی، رئیس جمهور و پارلمان (یا کنگره) هر یک به طور جداگانه برای مدت معین انتخاب می‌شوند. معمولاً کنگره نمی‌تواند رییس‌جمهور را برکنار سازد، هرچند به ندرت امکان استیضاح وی به وسیلهٔ کنگره وجود دارد. از سوی دیگر رییس‌جمهور معمولاً نمی‌تواند کنگره را منحل سازد. برعکس در نظام‌های پارلمانی، رئیس دولت (اغلب نخست‌وزیر) ممکن است به موجب رأی عدم اعتماد پارلمان، از کار برکنار شود. نخست‌وزیر هم معمولاً می‌تواند پارلمان را منحل کند و انتخابات جدیدی فرابخواند. پس در نظام ریاستی تفکیک قوا نیرومندتر است. اما در نظام پارلمانی میان دو قوه مجریه و مقننه در عین جدایی، همکاری نیز وجود دارد.
در نظام‌های ریاستی رئیس‌جمهور به وسیله مردم مستقیماً و یا به طور غیرمستقیم (از طریق کالج انتخاباتی) انتخاب می‌شود، اما در نظام‌های پارلمانی مردم تنها نمایندگان خود در پارلمان را انتخاب می‌کنند و آن‌ها نیز رئیس‌دولت را برمی‌گزینند. در نظام‌های پارلمانی رئیس کشور (رئیس جمهور یا پادشاه) قدرت اجرایی ندارد، و حکومت در دست رئیس دولت، یا نخست‌وزیر است. در نظام‌های ریاستی محدودیت‌هایی برای انتخاب مجدد رئیس جمهور وجود دارد، اما در نظام پارلمانی نخست وزیر می‌تواند تا وقتی که حزب وی و یا ائتلاف احزاب حامی دولت دز پارلمان اکثریت داشته باشند، در قدرت باقی بماند.

در نظام‌های ریاستی مردم در هنگام انتخابات بیشتر به شخصیت نامزدهای ریاست جمهوری نظر دارند تا به سیاست‌ها و برنامه‌های حزبی. در نتیجه ممکن است کسی در انتخابات پیروز شود که از حمایت هیچ حزبی در کنگره برخوردار نباشد و در نتیجه نتواند کارایی لازم از خود نشان دهد. اما در نظام‌های پارلمانی، سیاستمداری که که قصد کسب مقام نخست‌وزیری داشته باشد، باید از حمایت گستردهٔ یک حزب یا ائتلافی از احزاب برخوردار باشد و حمایت حزب اکثریت یا مجموعه‌ای از احزاب در پارلمان را به دست آورد. در نظام‌های ریاستی، نامزدهای ریاست جمهوری اگر شکست بخورند، ممکن است به طور کلی از عرصه فعالیت سیاسی خارج شوند، اما در نظام‌های پارلمانی، رهبر حزب شکست خورده در انتخابات، رهبری اپوزیسیون را به دست می‌گیرد.
در نظام‌های پارلمانی تنها پارلمان از مشروعیت دموکراتیک برخوردار است و می‌تواند نخست‌وزیر را ابقا یا اخراج کند. اما در نظام‌های ریاستی، رئیس جمهور و کنگره هردو از مشروعیت دموکراتیک برخوردارند. در صورت بروز اختلاف و نزاع میان، تنها را فیصلهٔ نزاع، رجوع به نظر دیوان عالی یا دیوان قانون اساسی است. در آمریکا اگر رییس‌جمهور از حمایت چندانی در کنگره برخوردار نباشد، در اجرای سیاست‌های خود دچار محدودیت‌های عمده‌ای می‌گردد و در عین حال طبعاً نمی‌تواند کنگره را منحل کند.

بعضی از نظام‌های دموکراتیک هم هستند که نیمه ریاستی خوانده شده‌اند. در این نظام‌ها هم رئیس جمهور منتخب و هم نخست وزیری وجود دارد که به وسیلهٔ اکثریت پارلمان انتخاب شده است. رئیس جمهور معمولاً در روابط خارجی و امور دفاعی اعمال قدرت می‌کند و نخست‌وزیر به امور اجرایی متعارف می‌پردازد. ممکن است رییس‌جمهور از یک حزب و نخست‌وزیر از حزب دیگری باشد.


آموزش دانش سیاسی
دکتر حسین بشیریه


https://t.me/ecopolitist Buka / Bagaimana

2023-01-27 20:36:59 در تحلیل نهایی، فرمانروایان توتالیتر، از راه فراگستراندن تمهید «گناه همدستی» تا دورترین و غریب ترین حد آن، توانسته اند جامعه ای متشکل از افراد جدا جدا و ذره ذره شده بیافرینند که همانند آن تاکنون نه دیده شده و نه رویدادها و مصائب روزگار بتنهایی قادر به خلق چنین جامعه ای هستند؛ تبديل جامعه شوروی به توده ای از ذرات، با استفاده از تصفیه های مکرر که مقدم بر هر گونه انهدام بالفعل گروهی بود، مثال بارز این اقدام است. برای نابود ساختن هر گونه بستگی اجتماعی و خانوادگی، تصفیه ها بشیوه ای اعمال می‌شدند که متهم و بستگان نزدیک او، از آشنایان صرف تا نزدیکترین دوستان و خویشاوندان، را سرنوشتی یکسان تهدید کند. پیامد ترفند ساده و ماهرانهٔ گناه همدستی این بود که همینکه فردی متهم واقع می‌شد، دوستان پیشین او بی‌درنگ بگونهٔ سرسختترین دشمنان او در می آمدند. بستگان و دوستان متهم برای نجات جان خودشان داوطلبانه علیه او گواهی می‌دادند و او را زیر رگبار نکوهشهایشان می‌گرفتند و بدینگونه، مدارک واهی علیه متهم را تأیید می کردند؛ این تنها راه اثبات قابل اعتماد بودن خودشان بود. آنها می‌کوشیدند تا ثابت کنند که آشنایی و دوستی شان با متهم، تنها برای سر درآوردن از کارهای او و کشف خرابکاریهای او بعنوان یک تروتسکیست، جاسوس یا فاشیست بود. در اینجا، شایستگی هر فرد، « با شماره نکوهشهای دوستان نزدیک اندازه گیری میشود». روشن است که در اینجا احتیاط شدید ایجاب می کند که شخص تا آنجا که ممکن است از هر گونه تماس نزدیک با دیگران - نه تنها برای آنکه از کشف اسرار خود توسط دیگران جلوگيری کند، بلکه بیشتر بخاطر آنکه در مواجهه با هر گونه گرفتاری شخصی در آینده، همه اشخاصی که امکان داشت نه تنها بخاطر جلب منفعتی معمولی بلکه صرفاً برای نجات جانشان از او سپر بلایی برای خود بسازند، در حول و حوش او نباشند، پرهیز کند.


توتالیتاریسم
هانا آرنت

https://t.me/ecopolitist Buka / Bagaimana