ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

2023-05-10 16:04:08 ‌‌ ایران‌شناسی

نکوداشت احمد سمیعی گیلانی

نکوداشت روان‌شاد استاد احمد سمیعی گیلانی ۲۴ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۲ ساعت ۱۰ تا ۱۲ در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار می‌شود. Buka / Bagaimana

2023-05-10 08:00:48 ‌‌ باستان‌شناسی

کشف گورهای ۷ هزار ساله در عمان

باستان‌شناسان اسکلت‌های ده‌ها نفر را در مقبره هفت‌هزار ساله واقع در عمان کشف کردند.

به گزارش گروهی از باستان‌شناسان بقایای ده‌ها انسان را پیدا کرده‌اند که حدود هفت‌هزار سال قبل در مقبره‌ای سنگی واقع در عمان دفن شده بودند.

این مقبره که در استان «وُسطی» ‌ واقع در کشور عمان کشف شده است، یکی از قدیمی‌ترین سازه‌های ساخت بشر است که تاکنون در این کشور کشف شده است.

به گفته باستان‌شناسان با توجه به این‌که هیچ گور عصر برنز یا قدیمی‌تری تاکنون در این محوطه کشف نشده است، کشف این بقایا یک اکتشاف “بی‌نظیر” محسوب می‌شود.

مقبره سنگی نخستین‌بار ۱۰ سال قبل و به کمک عکس‌های ماهواره‌ای شناسایی شده بود. باستان‌شناسان معتقدند قدمت این مقبره به ۵۰۰۰  تا ۴۶۰۰ پیش از میلاد بازمی‌گردد.

بر اساس گزارشی که درباره کاوش این مقبره منتشر شده است، ‌ دیوارهای این مقبره سنگی از چندین ردیف سنگ‌های مسطح و کوچک ساخته شده است و فضای داخلی آن از دو اتاقک خاکسپاری تشکیل شده که هر کدام به چندین بخش کوچکتر تقسیم شده‌اند. سقف تمام مقبره از سنگ ساخته شده، ‌ اما بخش‌هایی از این مقبره به دلیل باران‌های موسمی سالانه فروریخته است.

چند دسته استخوانی که در اتاقک‌های خاکسپاری کشف شده است، ‌ نشان می‌دهد اجساد پیش از آن‌که درون مقبره قرار داده شوند، در این اتاقک‌ها تجزیه می‌شدند.

محققان در مرحله بعدی تحقیقات، اسکلت‌های کشف‌شده را از نظر انسان‌شناسی و زیست شیمی مورد بررسی قرار خواهند داد. باستان‌شناسان همچنین امیدوارند بقایای یک سکونتگاه را در نزدیکی این مقبره کشف کنند که محل زندگی این مردم بوده است. Buka / Bagaimana

2023-05-09 09:28:26 ‌‌ ایران‌شناسی | باستان‌شناسی

لباس سوارکار عالی‌رتبه هخامنشی چه شکلی بود؟

لباس سوارکار عالی‌مرتبه هخامنشی در نمایشگاه «تجمل و قدرت؛ پارس تا یونان» در موزه بریتانیا بازآفرینی شد.

این بازآفرینی که با ظرافت تمام صورت گرفته توسط لوید لولین جونز انجام شده و همزمان با برپایی نمایشگاه «تجمل و قدرت؛ پارس تا یونان» رونمایی شده است.  

موزه بریتانیا درباره جزئیات این بازآفرینی توضیح داده که این پوششِ سوارکار ایرانی از حدود ۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح (حدود ۲۵۰۰ سال)، نشان می‌دهد که کت سوارکار هخامنشی از پشم، خز و تزئینات فلزی بوده که پروفسور «لوید لولین جونز» در جریان بازآفرینی آن، به بررسی چگونگی تعیین سایر پادشاهان و آیین‌های تاجگذاری در ایران باستان نیز پرداخته است.

جزئیات پوشش این سوارکار نشان‌دهنده میراث فروتنانه و عشایری، ثروت و موقعیت ایرانیان است که منحصراً توسط نخبگان و عالی‌رتبگان هخامنشی پوشیده می‌شد.

نمایشگاه «تجمل و قدرت: پارس تا یونان» که از ۱۴ اردیبهشت ماه/ چهارم می در موزه برتیانیا در لندن برپا شده است، به نمایش طیف وسیعی از اشیاء تاریحی می‌پردازد، از جمله گنجینه طلای پاناگیوریشت (بلغارستان) متشکل از ۹ ظرف طلا، یک ریتون نقره (ظروفی که به شکل حیوانات ساخته شده است)، شیردال، یک ریتون سفالی یونانی به شکل سر شیر و تاج گل‌های بلوط طلا از ترکیه. همچنین نشان می‌دهد که چگونه دربار سلطنتی هخامنشی ایران از اشیاء گرانبها به عنوان نشانه‌های اقتدار استفاده می‌کرد و سبکی از تجمل را تعریف می‌کرد که در سراسر امپراتوری از مصر تا هند طنین‌انداز شد.»

این نمایشگاه که دارای آثار قرض گرفته‌شده و همچنین اشیائی از مجموعه موزه بریتانیاست، تا ۱۳ اگوست/ ۲۲ مردادماه ۱۴۰۲ در گالری گریت کورت (Great Court Gallery) در موزه بریتانیا برپا خواهد بود. Buka / Bagaimana

2023-05-08 13:10:23 قطعه مادر آمد
از موسیقی متن فیلم مادر

بی‌گمان موسیقی متن مادر یکی از برجسته‌ترین آثاری است که تا به حال ساخته شده چه از لحاظ فنی و دارا بودن استانداردهای لازم برای یک موسیقی فیلم خوب چه از نظر ایجاد فضاهای متفاوت برای هر سکانس با استفاده از به‌کارگیری سازبندی و ملودی‌های متنوع...
از آن جایی که در آثار پیش از فیلم مادر استاد علی حاتمی موسیقی متن آثاری چون سوته‌دلان، دلشدگان، حاجی واشنگتن، هزاردستان ... به دست کسانی چون حسین علیزاده، محمدرضا لطفی و مرتضی حنانه سپرده شده بود، انتخاب موسیقی اصیل برای این اثر نیز دور از انتظار نبوده است اما این بار این کارگردان، موسیقی متن فیلم خود را به ارسلان کامکار بیست و نه ساله می‌سپارد و کامکار جوان نیز برای اجرای موسیقی‌اش از گروه خانوادگی‌شان یعنی گروه کامکارها یاری می‌گیرد، و این کار تنها فیلمی شد که خانواده کامکارها در کنار یکدیگر ساخت موسیقی آن را بر دوش داشتند. Buka / Bagaimana

2023-05-06 10:28:46 ‌‌ باستان‌شناسی

کشف یک آویز بیست‌هزارساله

محققان یک آویز بیست‌هزارساله از جنس دندان را در یکی از غارهای سیبری کشف کردند.

محققان یک دندان گوزن شمالی را، که با ایجاد حفره‌ای در آن به یک آویز تبدیل شده است، در غاری واقع در سیبری کشف کردند که پیش‌تر نیز محل کشف آثار تاریخی ارزشمندی بوده است.

محققان اعلام کردند که با استفاده از یک روش جدید موفق شده‌اند صاحب این آویز حدودا بیست‌هزارساله را شناسایی کنند. این آویز در حقیقت به یک زن عصر حجر تعلق داشته که تا حد زیادی نزدیک به مردم شکارچی- گردآورنده ساکن در دامنه‌های رشته‌کوه آلتای واقع در روسیه – بوده است.

محققان هویت این زن را با استفاده از روشی شناسایی کردند که DNA موجود در سلول‌های پوست و عرق را، که هزاران سال پیش جذب اشیائی از جنس‌های مشخصی همچون استخوان، دندان و عاج شده‌ است، جدا می‌کند.

قدمت این آویز بین ۱۹ هزار تا ۲۵ هزار سال است و محققانی که آن را کشف کرده‌اند، هنگام حفاری و دست زدن به آن از دستکش و ماسک صورت استفاده کردند تا از آلوده شدن این آویز به DNA مدرن جلوگیری کنند. این آویز نخستین مصنوع ماقبل تاریخ است که توسط شناسایی ژنتیک به یک شخص خاص نسبت داده شده است.

مشخص نیست که این زن آن را ساخته یا صرفاً از آن استفاده کرده است.

سازنده این آویز حفره‌ای درون دندان ایجاد کرده تا نوعی ریسمان که امروزه دیگر وجود ندارد، از آن عبور کند. این امکان وجود دارد که این آویز به عنوان بخشی از یک سربند یا دستبند مورد استفاده قرار گرفته باشد.

به گفته «ماری سورسی»، ‌ محقق دانشگاه لیدن و باستان‌شناس ارشد تحقیقات مرتبط با کشف این آویز، ‌ گونه انسان‌های خردمند نخستین‌بار بیش از ۳۰۰ هزار سال پیش در آفریقا پدیدار شد و سپس در سراسر جهان گسترش یافت. قدیمی‌ترین شیئی که به عنوان… Buka / Bagaimana

2023-05-06 07:18:34 شانزدهم اردیبهشت‌ماه سالروز درگذشت حسین منزوی

ترانۀ ایران
          
وطنم تنم چه باشد که بگویمت تنی تو
که تو جانی و سراپا همه جان روشنی تو

وطنم تو بوی باران به شب ستاره‌باران
که خوشیّ و خوش‌ترینی به مذاق میگساران

من اگر سروده باشم وطنم تو شعر نابی
من اگر ستاره باشم وطنم تو آفتابی

وطنم، وطنم، وطنم ایران
همه جانی به تنم وطنم ایران

وطنم خوشا نسیمت که وزیدنش گل از گل
وطنم خوشا شمیمت که دمیدنش تغزّل

وطنم که شعر حافظ شده وصلۀ تن تو
که شکفته شعر سعدی به بهار دامن تو

وطنم درودی از من به تو و به عاشقانت
که سپرده‌ام به پیکت به نسیم مهربانت

ایران من، ایران من
ای مهر تو بر جان من

حسین منزوی Buka / Bagaimana

2023-05-05 18:06:53 ‌‌ انیران | فرهنگ و هنر

یک ادعای جالب درباره «مونالیزا»

یک مورخ ایتالیایی ادعا کرده پلی را که در پس‌زمینه اثر معروف «مونالیزا» اثر «لئوناردو داوینچی» نقاشی شده شناسایی کرده است.

«سیلوانو وینستی» مورخ ایتالیایی مدعی شده پلی که در پس‌زمینه نقاشی «مونالیزا» توسط «لئوناردو داوینچی» نقاشی شده، پل تخریب‌شده رومیتو دی لاترینا در آرتزو است.

اهالی این شهر کوچک در توسکانی پس از این‌که ادعا شد پل نقاشی‌شده در پس‌زمینه مشهورترین پرتره جهان متعلق به این شهر است، بسیار هیجان‌زده شده‌اند. «سیلوانو وینستی» مورخ ایتالیایی، می‌گوید شکی ندارد که پل رومیتو دی لاترینا در استان آریزو همان چیزی است که لئوناردو در مناظر حومه شهر پشت مونالیزای مرموز نقاشی کرده است که به معمایی پایان می‌دهد که در طول سال‌ها به اختلافات بی شماری دامن زده است.

«داوینچی» نقاشی مونالیزا را در اوایل قرن شانزدهم در فلورانس کشید. هویت زنی که در نقاشی رنگ و روغن نشان داده شده و به طور گسترده اعتقاد بر این است که «لیزا دل جوکوندو» است و به همان اندازه پس‌زمینه دوردست در این اثر گمانه‌زنی‌های فراوانی را برانگیخته‌اند. 

بر اساس تئوری‌های گذشته، این پل با نام پونته بوریانو، نزدیک به لاترینا و همچنین پونته بابیو در شهر پیاچنزا در شمال ایتالیا شناسایی شده بود. 

اما حالا «وینستی» مورخ ایتالیایی با استفاده از اسناد تاریخی و تصاویر هواپیماهای بدون سرنشین و با مقایسه بین نقاشی و عکس‌های این منطقه گفته که این پل در واقع پل رومیتو دی لاترینا در آرتزو است. 

او در انجمن مطبوعات خارجی در رم در این‌باره به خبرنگاران گفت: «گویاترین جزئیات در تعداد طاق‌ها بود: پل نقاشی لئوناردو مانند رومیتو چهار طاق داشت. از طرف دیگر پونته بوریانو دارای شش قوس است در حالی که پونته بابیو بیش از شش قوس دارد.

اکنون تنها یک طاق از پل رومیتو، که بر روی رودخانه آرنو امتداد داشت، باقی مانده است، همچنین پایه‌های پل در طرف مقابل ساحل رودخانه هنوز وجود… Buka / Bagaimana

2023-05-03 13:12:52 ‌‌ ایران‌شناسی

توهم گنج به یکی از چالش‌های پیش روی حفاظت از میراث فرهنگی تبدیل شده است

فرمانده یگان حفاظت وزارت میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی گفت: توهم گنج در کشور رواج یافته است و به یکی از چالش‌های پیش روی حفاظت از میراث فرهنگی ایران تبدیل شده است.

سردار حسن مهری، شامگاه گذشته در ششمین گردهمایی معاونان، مدیران و فرماندهان یگان‌های حفاظت میراث‌ فرهنگی کشور که در مشهد برگزار شد، اظهار کرد: پیشگیری غیر کیفری و پیشگیری کیفری دو راهبرد اصلی یگان حفاظت میراث‌ فرهنگی کشور است.

وی ارتباط و استفاده از ظرفیت‌های مردمی را یکی از راهکارهای حفاظت از میراث ‌فرهنگی عنوان کرد و افزود: در راستای افزایش ارتباط با مردم بیش از ۵۰۰۰ جلسه تعاملی در حوزه یگان حفاظت طی سال گذشته برگزار شده است.

مهری شماره تلفن ۰۹۶۶۲ را برای دریافت اخبار مردمی اعلام و تصریح کرد: طی سال گذشته بیش از ۲۰۰۰ خبر مردمی موثر در حوزه میراث ‌فرهنگی دریافت شده است.

وی یادآور شد: یگان حفاظت از ۳۵ هزار اثر تاریخی ثبت شده در فهرست آثار ملی ایران حفاظت می‌کند که از شمال تا جنوب از شرق تا غرب در سراسر ایران قرار دارند. ۲۷ اثر تاریخی ایران در فهرست میراث جهانی قرار دارد و بیش از ۲۷۰ موزه را حفاظت می‌کنیم.

فرمانده یگان حفاظت وزارت میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی با اشاره به فعالیت ۳۱ یگان حفاظت در استان‌های کشور گفت: بیش از ۵۰ درصد کارکنان یگان دارای کارت ضابطین قضایی هستند.

مهری به نقش نیروهای یگان حفاظت در خدمت به مسافران اشاره کرد و افزود: در نوروز امسال بیش از ۷ میلیون نفر از مجموعه‌های تاریخی و گردشگری کشور بازدید کرده‌اند. براساس آسیب‌شناسی صورت گرفته متناسب‌سازی نیرو با ماموریت از برنامه‌های یگان حفاظت است که دراین زمینه اقداماتی از جمله افزایش سهمیه سربازان امریه و عادی انجام شده است.

وی گفت: برگزاری دوره‌های آموزشی ویژه نیروهای یگان حفاظت از دیگر برنامه‌هایی است که طی سال گذشته چندین دوره برگزار… Buka / Bagaimana

2023-05-03 13:10:45 ‌‌ ایران‌شناسی | باستان‌شناسی

۵۰ سال عقب‌ماندگی موزه‌های ایران

یک مترجم متون تخصصی موزه معتقد است که موزه و موزه‌داری در ایران حدود ۵۰ سال عقب‌تر از دنیاست و کیفیت موزه‌های ایران قربانی کمیت آن شده است، موزه‌ها از لحاظ فکری تغذیه نشده‌اند و کمبودهای زیادی در حوزه موزه و موزه‌داری وجود دارد.

کوروس سامانیان ـ دانشیار دانشگاه هنر ـ که کتابی با عنوان «فلسفه موزه برای قرن بیست‌ویکم» را ترجمه کرده است، درباره فلسفه موزه در ایران گفت: سهم تفکر و دانش در زندگی روزمره ما به اندازه‌ای که مسائل دیگر رشد کرده، جایگاهی پیدا نکرده است و همین موضوع آسیب‌هایی را به همراه داشته است. تکنولوژی سریع وارد کشور ما شد و به همان نسبت که در غرب، موزه‌ها راه‌اندازی شدند، ایران نیز یکی از اولین کشورهای منطقه خاورمیانه بود که موزه راه‌اندازی کرد.

متخصص موزه تربیت نکردیم

او اضافه کرد: این اتفاق تداوم حیات نداشت، چون از لحاظ فکری تغذیه نمی‌شد. زمانی که موزه مادر (موزه ملی) در ایران راه‌اندازی شد، با حداکثر پتانسیل کشور، متخصصان باستان‌شناسی و معماری، این مدرسه فکری را برای کشور راه‌اندازی کردند، اما دانشجویان و دانش‌آموزان این مدرسه فکری به مرور محدود به محققین و متخصص‌هایی شدند که عموما از کشورهایی بودند که موزه ابتدا در آنجا شکل گرفته بود. البته معدود افرادی بودند که در کنار این متخصصان رشد کردند و منابع ارزشمندی را به جای گذاشتند. اگر هم به کتابخانه‌های موزه‌های کشور سر بزنید، می‌بینید که منابع مرجع حوزه‌های مرتبط هنری خصوصا موزه، ایرانی نیستند، چون ما به اندازه رشته‌های دیگر، متخصصانی را تربیت نکرده‌ایم که تخصصشان فقط موزه باشد.

سامانیان افزود: زمانی که موزه ملی و پس از آن موزه‌های دیگر راه‌اندازی شد، سازمان میراث‌فرهنگی افراد متخصصی نداشت که این موزه‌ها را اداره کنند، بنابراین مرکز آموزش عالی میراث‌فرهنگی متولی شد تا در دوره‌های کاردانی و کارشناسی موزه، افرادی را تربیت کند که امور مختلف موزه‌ها را به… Buka / Bagaimana

2023-05-03 13:07:51 ‌‌ ایران‌شناسی | باستان‌شناسی

هخامنشیان در انگلیس

موزه بریتانیا نمایشگاهی با عنوان «تجمل و قدرت: ایران تا یونان» برگزار کرده و مجموعه‌ای از آثار ارزشمند تاریخی ایران، از دوران هخامنشی و آثار یونان باستان را به نمایش گذاشته است.

موزه بریتانیا در حال بررسی رابطه بین تجمل و قدرت در خاورمیانه و جنوب شرقی اروپا، از ۵۵۰ تا ۳۰ سال قبل از میلاد است؛ دوره‌ای که امپراتوری ایران با یونان باستان، پیش از این‌که اسکندر مقدونی منطقه را فتح کند، درگیر شد.

نمایشگاه «تجمل و قدرت: ایران تا یونان» به نمایش طیف وسیعی از اشیاء می‌پردازد، از جمله گنجینه طلای پاناگیوریشت (بلغارستان) متشکل از ۹ ظرف طلا، یک ریتون نقره (ظروفی که به شکل حیوانات ساخته شده است)، شیردال، یک ریتون سفالی یونانی به شکل سر شیر، و تاج گل‌های بلوط طلا از ترکیه.

در توضیح این نمایشگاه آمده است: «هنگامی که سربازان یونانی خیمه فرماندهی سلطنتی پادشاه ایران را در طول جنگ‌های یونان و ایران (۴۹۹ـ۴۴۹ قبل از میلاد) تسخیر کردند، ناگهان با تجملاتی در مقیاسی غیرقابل تصور مواجه شدند. برای بسیاری از نویسندگان یونان باستان، پیروزی‌های نیروهای کوچک یونانی در برابر ایرانیان قدرتمند، پیروزی انضباط و خویشتنداری بر امپراتوری بود که بر اثر انحطاط و افراط تضعیف شده بود.

این نمایشگاه با ارائه آثاری خیره‌کننده از افغانستان تا یونان، فراتر از  یونان باستان حرکت می‌کند تا داستان پیچیده‌تری در مورد تجمل به عنوان یک ابزار سیاسی در خاورمیانه و جنوب شرق اروپا از ۵۵۰ تا ۳۰ قبل از میلاد را بررسی کند، که نشان می‌دهد چگونه دربار سلطنتی هخامنشی ایران از اشیاء گرانبها به عنوان نشانه‌های اقتدار استفاده می‌کرد و سبکی از تجمل را تعریف می‌کرد که در سراسر امپراتوری از مصر تا هند طنین‌انداز شد.»

این نمایشگاه همچنین قصد دارد نشان دهد «چگونه در آتن دموکراتیک اولیه، که خود را دشمن سرسخت ایران می‌نامید، از تجملات شرقی استقبال می‌شد، و چگونه آن‌ها را اقتباس… Buka / Bagaimana