*سپاس به درگاه خداوند برای بارشهای سودمند و چند نکته* ۱۴۰۱/۱۱/ | دکتر سید محمد جعفر ناظم السادات

*سپاس به درگاه خداوند برای بارشهای سودمند و چند نکته*
۱۴۰۱/۱۱/۱۳
سید محمد جعفر  ناظم السادات
پیش از هر چیز بارشهای خوب و بهنگام امسال بویژه در بخشهای جنوبی ایران را تبریک میگویم. از ژرفای دل خدا را سپاسگزاری باید کرد که در این گیر و دار تحریمهای بیرونی و درونی، روزی اسمانیش را بر ما ایرانیان ارزانی داشت.
بهتر دیدم که چند نکته درباره اب و هوا، اقلیم و پیش بینی انها را یاداور شوم. امید ان دارم که این نوشته گامی در راه دانشورانه دیدن پدیده های اب و هوایی و اقلیمی باشد. افزون براین امیدوارم چنین نوشته هایی ما را بر ان دارد که نگذاریم ایران عزیز بیش از این از رقبای جهانی و منطقه ای در زمینه دانش هوا شناسی، اقلیم شناسی و اقیانوس شناسی عقب بیفتد.
۱- بارش امسال روشن ساخت که گردشهای جوی دست امریکا و اسراییل به قولی دشمنان ما نیست. بنابراین همانگونه که بارشهای امسال کار انان نیست، دورانهای بی بارانی و خشکسالیها نیز در پیوند با خواست انان نیست. هر انچه تاکنون درباره نقش امریکا و اسراییل در دزدی ابرها گفته ایم و بگوییم، بیشتر دروغهایی برای پوشش ناکارامدی مدیریتی خودمان است. یادمان نرود که شوربختانه واژه دزدی ابرها را اقای احمدی نژاد بر سر زبانها انداخت. پس از ان گفتند که فناوری هارپ در امریکا خشکسالی ایران را پدید میاورد. بسیاری از این گفته ها برای توجیه ناکارامدی دستگاه فرمانروایی است و پیوندی با روشنگری دانشورانه ندارد.
۲- امدن و نیامدن بارش، پیوندی با حجاب و بی حجابی و همانند ان نیز ندارد. اگر پیوندی هم  باشد بارش امسال گویای پیوند مثبت میان این دو پدیده است. افزایش بی حجابی با افزایش برف و باران همراه بود به گونه ای که زاهدان هم سفید پوش گردید. بیاییم و رخدادهای طبیعی را ابزاری برای دین فروشی نکنیم.
۳- در برابر گفته هایی که بازی با باورهای مردم است، از دیدگاه دانشورانه، اگر پوشش گیاهی در کشورمان بیش از این بود، بارش هم افزایش بیشتری داشت. به دیگر سخن، برای افزایش بارش و انباشت بهینه ابهای باریده شده بایستی پوشش گیاهی را افزایش داد. افزایش پوشش گیاهی، شدت خشکسالی را کاهش، پایداری زمانی انرا کمتر و پیامدهای ناخوشایند انرا اندک میکند.
۴-افزایش پوشش گیاهی وابستگی فراوانی به خشنودی مردم از یکدیگر و از دستگاه فرمانروایی دارد. هر چه دولتها خردمندتر باشند، پوشش گیاهی هم افزایش بیشتری خواهد یافت. دسترسی مردم کشورها به اب و سرسبزی، وابستگی فراوانی به دادگری حکومتها دارد.
۵- دولتهای عربی در جنوب خلیج فارس سرمایه گذاری بزرگی را برای افزایش پوشش سبز در سرزمین خودشان به انجام رسانیده و میرسانند. این کار هم به سود خودشان و هم بناچار بسود ما و محیط زیست کره زمین است. البته هر کاری کم و کاستیهای ویژه خود را دارد که باید در جای خود بررسی شود.
۶- ای کاش صدا و سیمای ما از کار ارزشمند کشورهای جنوب خلیج فارس در افزایش پوشش سبز، برنامه ای تهیه میکرد تا مردم ببینند چگونه میتوان بیابان را اباد نمود. اگر بجای بسیاری از برنامه های بی لرزش یا کم ارزش، تلاش این کشورها برای سر سبز کردن کشورشان نشان داده میشد، در میافتیم که چه اسان میتوانستیم ایران را اباد کنیم.
۷- گویی این کشورها برنامه دارند تا شبه جزیره خشک عربستان را سرسبز کنند. همزمان با کاهش سطح جنگلها و ابهای ایران، انها سرمایه گذاری گسترده ای برای افزایش این منابع زیستی در دست اجرا دارند. افسوس که گفته میشود بخشی از افزایش ابادانی انها ناشی از فروش و قاچاق خاک حاصلخیز از ایران است که باید بر نادانی خودمان گریه کرد.
۸- دانش و اگاهی ما از هوا و اقلیم شناسی اندک است. دانشگاهها، پژوهشگاهها و سازمان هواشناسی ما راه درازی برای برگردان نادانسته های خود به دانسته در پیش رو دارند.
۹- انجام پیش بینیهای پدیده های اب و هوایی و اقلیمی نیازمند تیم های نیرومند علمی و اراده مدیران کشور برای ساخت مدلهای پیش بینی است. بدون این سرمایه گذاریها بروز زیانهای سیل و خشکسالی و سرما زدگی و سونامی و همانند انها گریز ناپذیر است.
۱۰- خوشبختانه کشورهای جنوبی خلیج فارس گامهای بلندی برای دریافت بهتر از پدیده های اتمسفری و اقیانوسی و ساخت مدلهای بومی اب و هوایی و اقلیمی برداشته اند.
هر چه سرمایه گذاری ما در پیشبرد دانش هوا شناسی، اقلیم شناسی و اقیانوس شناسی کمتر میشود، انگیزه انان در این زمینه ها گویا بیشتر میگردد. با این روند، دیر نخواهد بود که ببینیم مدلهای پیش بینی اب و هوایی و اقلیمی انان جایگزین مدلهای اروپایی و امریکایی میشود و ما ناچار به بهره گیری از انان میشویم. نمیدانم با این همه نیاز، چرا یکبار در راس هرم از کوچ این همه نیروهای علمی از ایران کسی گله مند نبود.